W dniu 26 czerwca 2017 roku w Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku odbyło się Podlaskie Forum Ekonomistów. Było to już siedemnaste Forum, które jest organizowane od 2008 roku przez Zarząd PTE Oddział w Białymstoku. Spotkania mają miejsce na terenie białostockich uczelni wyższych. Celem tych spotkań jest wymiana myśli i poglądów pomiędzy pracownikami naukowymi wyższych uczelni województwa podlaskiego, a przedsiębiorcami i przedstawicielami organizacji gospodarczych, instytucji otoczenia biznesu i samorządów w zakresie ważnych i aktualnych problemów społeczno-gospodarczych w kraju i regionie.

Wszystkich przybyłych członków PTE i zaproszonych gości, przywitał na początku spotkania doc. dr Edward Hościłowicz – Rektor WSFiZ w Białymstoku. Zwrócił on uwagę na ważność innowacji w rozwoju regionów i poszczególnych krajów. Następnie prof. Adam Sadowski – Prezes PTE Oddział w Białymstoku wręczył w imieniu Zarządu Głównego PTE Srebrną Odznakę Honorową dla prof. Ewy Gruszewskiej (UwB), uzasadniając jej znaczące zaangażowanie w rozwoju Oddziału PTE w Białymstoku.

Wykład wprowadzający wygłosił prof. dr hab. Robert Ciborowski – Rektor UwB, który zwrócił m.in. uwagę na konieczność odpowiednich nakładów kapitałowych we wprowadzaniu innowacji. Przytoczył dane dotyczące wysokości finansowania na naukę i innowacje w krajach Europy Środkowej. Niestety Polska w tych zestawieniach pozostaje na jednym z ostatnich miejsc. Profesor zwrócił również uwagę na potrzebę wypracowania mierników innowacji, gdyż te które są aktualnie stosowane nie odzwierciedlają stanu innowacji w poszczególnych regionach i krajach.

Interesujące wyniki badań przedstawił następnie dr inż. Wojciech Winogrodzki – Prezes T-Matic Grupa Computer Plus. Zwrócił on głównie uwagę, że praktycznie jedynym źródłem rozwoju podlaskiej gospodarki w ostatnich latach był dynamiczny wzrost przedsiębiorstw eksportujących do krajów Unii Europejskiej. Przedsiębiorstwa te stanowią jedynie 16-18% ogółu podlaskich przedsiębiorstw. Struktura podlaskiego eksportu świadczy o wzrastającej, lecz niedostatecznej jeszcze konkurencyjności sektora przetwórstwa przemysłowego, przy czym im większy stopień przetworzenia, tym konkurowanie na wymagających rynkach UE staje się trudniejsze. Świadczy to o potrzebie kontynuacji działań na rzecz rozwoju technicznego, technologicznego, innowacyjności naszych przedsiębiorstw.

Dalszą część spotkania, która miała charakter debaty panelowej i dyskusji, poprowadził dr Adam E. Szczepanowski – Dziekan Wydziału Nauk Ekonomicznych WSFiZ w Białymstoku. Do debaty byli zaproszeni podlascy przedsiębiorcy. Dyrektor Generalny PLUM przedsiębiorstwa specjalizującego się w produkcji sterujących zespołów elektronicznych stwierdził, że wiele lat temu wybrano drogę rozwoju firmy właśnie przez innowacje. Stwierdził on, że droga ta nie jest łatwa. Ważne jest ustalenie rynku docelowego, szczególnie zagranicznego. Pan Adam Walicki – wiceprezes Fundacji „Technotalenty” podkreślił wagę troski o młodych innowatorów, którzy uwierzyli w moc swoich działań (około 400 osób). Wykonali oni ok. 280 oryginalnych prac. Ci młodzi są lub mogą być znaczącą cząstką każdej firmy. Dr Tomasz Matwiejczuk – prezes firmy informatycznej IQ5 zwrócił uwagę na potrzebę indywidualnego podejścia i własnej ścieżki rozwoju przedsiębiorstw w zakresie innowacji. Zwrócił także uwagę na fakt, że w tzw. regionalnych inteligentnych specjalizacjach nie uwzględniono firm z branży ICT, w związku z czym nie mogą one startować w konkursach na pozyskanie środków z funduszy publicznych. Pan Adam Ławicki – prezes Whitehill stwierdził, że nie ma aktualnie projektu województwa podlaskiego wskazującego w jakim kierunku chcemy iść, jaki konkretny wyrób charakteryzuje nasz region. Dodał, że w Planie Morawickiego nie uwzględniono strategii rozwoju naszego województwa. Stawia to tym samym województwo podlaskie w charakterze podwykonawcy i nie sprzyja podnoszeniu przez nie pozycji konkurencyjnej. Pan Jarosław Antychowicz - Prezes Infinity Group mówił o utrudnionym dostępie do młodych wykształconych pracowników i o trudnych do pokonania barierach kulturowych. Podał przykłady z własnego doświadczenia stwierdzając, że dla zagranicznego inwestora nie ma znaczenia region, lecz kraj z którego ma być dostarczony dany towar, czy usługa. Pan Marek Siergiej - prezes firmy Promotech wskazał na brak kapitału, również ludzkiego, który pomógł by w rozwoju, również innowacyjnym, podlaskich firm. Dodał, że dostęp do kapitału na innowacje hamują również pewne zapisy prawne, m.in. definicja MSP, która w obecnej formie deprecjonuje przedsiębiorstwa przemysłowe. Wskazał też na potrzebę dobrego przepływu informacji pomiędzy przedsiębiorstwami. Stać nas na więcej. Potrzebna jest wiara w odniesienie sukcesu na rynku.Przedsiębiorcy odnosząc się do postawionego w debacie pytania wskazywali na różne bariery rozwoju i innowacyjności własnych firm. Wśród wymienionych pojawiły się m.in. bariery: kapitałowa, kulturowa, polityczna i prawna.

Na potrzebę kapitału i dobrego przepływu informacji, zwrócił uwagę prof. dr hab. Marek Proniewski. Podkreślił on potrzebę współpracy, sieciowania firm. Stwierdził że należy bardziej wspierać kapitał ludzki, aby rozwijać innowacje i opuścić niechlubne 230 miejsce wśród regionów Europy pod względem wprowadzanych innowacji. Zauważył również, że warunkiem tworzenia innowacji w regionie są inwestycje, tymczasem podlaski przedsiębiorca wydaje średnio dwa razy mniej na innowacje niż przedsiębiorcy w innych regionach. Wskazał też na działania i dokumenty, opracowywane przez Urząd Marszałkowski, uwzględniające kwestie innowacji i promocji województwa.

Prorektor WSFiZ dr Anatoliusz Kopczuk dodał, że w wielu przypadkach kluczem do sukcesu jest wiara we własne pomysły, determinacja i pewność siebie. Podkreślił, że istotne w rozwoju i innowacyjności podlaskich firm są postawy przedsiębiorców. Prof. Renata Przygodzka podkreśliła wagę spotkania na Forum przedstawicieli świata nauki i biznesu. Stwierdziła, że PTE może i powinna promować kierunki rozwoju, co stało się na tym spotkaniu. Wskazała, że potrzebna jest zmiana mentalności zarówno przedsiębiorców, jak i naukowców, a także wszystkich mieszkańców w kierunku rozwoju innowacji.
Doc. dr Edward Hościłowicz – Rektor WSFiZ w Białymstoku wskazał na końcu spotkania na potrzebę rozwiązań systemowych i zwiększenie produktywności. Z pewnością będzie temu służyła współpraca na styku nauka-biznes.

W trakcie Forum zastanawialiśmy się, czy aktualnie w kontekście rozwoju naszego regionu jesteśmy Polską A, B czy C? Były różne głosy. Podsumowując można stwierdzić, że jesteśmy Polską A i B i C, a może i D, ponieważ mamy bardzo dobre innowacyjne przedsiębiorstwa, konkurencyjne w Europie i świecie, ale też wiele zapóźnionych, nie innowacyjnych, co należy oczywiście zmieniać. Stąd potrzeba tego typu spotkań i konferencji. Prowadzący dr A. Szczepanowski stwierdził, że badania wskazują, iż jedynie 15 % studentów jest kreatywnych. W związku z czym istnieje potrzeba pobudzania tej kreatywności. Jednocześnie zachęcił zebranych do zainteresowania się Projektem „Kreatywność i innowacyjność”, którego jest inicjatorem. Zapowiedział też, że WSFiZ w Białymstoku przygotowuje Międzynarodową Konferencję Naukową i Dobrych Praktyk „Kreatywność i Innowacyjność w Regionie” w czerwcu 2018 roku, na którą zaprosił wszystkich uczestników Forum.

Na koniec spotkania prof. A. Sadowski - Prezes PTE Oddział w Białymstoku podziękował wszystkim za udział w Forum, a w szczególności Rektorowi WSFiZ za gościnność i możliwość zorganizowania Podlaskiego Forum Ekonomistów w WSFiZ w Białymstoku oraz dr Adamowi Szczepanowskiemu, który – jak wspomniał Prezes – był inicjatorem tego typu spotkań 10 lat temu. Zaprosił też zebranych na kolejne Podlaskie Forum Ekonomistów, które odbędzie się w drugiej połowie br. na Wydziale Zarządzania Politechniki Białostockiej.

Dr Adam E. Szczepanowski
Wiceprezes PTE Oddział w Białymstoku